Kalarepa: właściwości zdrowotne, o których musisz wiedzieć

Kalarepa, choć często pomijana w codziennym jadłospisie, kryje w sobie bogaty zestaw składników odżywczych. Ta bulwiasta roślina z rodziny kapustowatych dostarcza więcej witaminy C niż cytrusy. Te właściwości kalarepy wspierają odporność i pomagają w utrzymaniu prawidłowej wagi. Młode liście kalarepy, które zwykle lądują w koszu, również stanowią cenne źródło składników odżywczych i mogą urozmaicić codzienne posiłki.

Kalarepa – właściwości i najważniejsze informacje

Kalarepa to dwuletnie warzywo z rodziny kapustowatych, będące odmianą kapusty warzywnej. Jej największym atutem jest charakterystyczna, zgrubiała łodyga – jadalna część rośliny, która nie tylko zachwyca delikatnym smakiem, ale także odpowiada za najważniejsze właściwości kalarepy.

Jadalne są nie tylko bulwy, ale również młode liście – można je wykorzystać podobnie jak szpinak. To warzywo sezonowe, które najlepiej smakuje wiosną i latem.

Wartości odżywcze kalarepy

Kalarepa to prawdziwy skarb dla osób dbających o linię – zaledwie 27 kcal w 100 g! Jednocześnie kryje w sobie bogactwo witamin i minerałów. Wyjątkowo wysoka zawartość witaminy C to jej prawdziwa moc. Jedna średnia sztuka pokrywa ponad 70% dziennego zapotrzebowania! Dodatkowo dostarcza cennych witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6), które wspierają układ nerwowy i metabolizm. W kalarepie znajdziemy cenne minerały:

• potas – reguluje ciśnienie krwi i gospodarkę wodną;
• wapń – jest niezbędny dla zdrowia kości i zębów.
• magnez – wspiera pracę mięśni oraz układu nerwowego.
• żelazo – jest kluczowe dla transportu tlenu w organizmie.
• mangan, fosfor i cynk – pełnią ważne funkcje w procesach metabolicznych.

Szczególnie cenne są glukozynolany – bioaktywne związki charakterystyczne dla warzyw kapustnych. Wykazują działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.

Bogactwo błonnika pokarmowego to kolejny atut kalarepy – wspomaga pracę układu pokarmowego, przedłuża uczucie sytości i stabilizuje poziom cukru we krwi. Dzięki wysokiej zawartości wody (ponad 90%) wspiera nawodnienie organizmu, jednocześnie zapewniając uczucie sytości przy minimalnej kaloryczności. Luteina obecna w kalarepie działa jak naturalny „ochroniarz” wzroku. Ten silny antyoksydant chroni przed wolnymi rodnikami i szkodliwym promieniowaniem UV, potencjalnie zmniejszając ryzyko chorób oczu, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej.

Jakie właściwości zdrowotne ma kalarepa?

Wyjątkowe właściwości kalarepy sprawiają, że jej regularne spożywanie przynosi szereg konkretnych korzyści dla zdrowia. Przede wszystkim, dzięki wysokiej zawartości witaminy C, warzywo to skutecznie wzmacnia układ immunologiczny w walce z infekcjami. Co więcej, obecny w nim błonnik pokarmowy reguluje pracę jelit, zapobiegając zaparciom i działając jak cenny prebiotyk dla mikroflory. Kalarepa wspiera również układ sercowo-naczyniowy, pomagając obniżać ciśnienie krwi oraz poziom złego cholesterolu (LDL). 

Nie bez znaczenia jest także jej rola w ochronie organizmu przed chorobami – zawarte w niej antyoksydanty i glukozynolany neutralizują wolne rodniki, działają przeciwzapalnie i wykazują właściwości przeciwnowotworowe. Na tym jednak nie koniec, gdyż luteina dba o wzrok, a witaminy z grupy B i minerały poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego, wspierając koncentrację i pamięć.

Kalarepa a odchudzanie

Jakie jeszcze można wyróżnić właściwości kalarepy? Kalarepa to idealny wybór dla osób, które się odchudzają. Dlaczego? Oto najważniejsze powody:

• niska kaloryczność: 100 g to zaledwie 27 kcal, co pozwala zaspokoić głód bez obciążania bilansu energetycznego;
• wysoka zawartość błonnika: zapewnia długotrwałe uczucie sytości i stabilizuje poziom cukru we krwi;
• niski indeks glikemiczny: nie powoduje gwałtownych skoków insuliny, co sprzyja efektywnemu spalaniu tkanki tłuszczowej;
• wsparcie metabolizmu: witamina C uczestniczy w syntezie karnityny, która transportuje kwasy tłuszczowe do mitochondriów w celu zamiany ich na energię;
• działanie przeciwzapalne: glukozynolany redukują przewlekłe stany zapalne, które mogą utrudniać redukcję masy ciała;
• nawodnienie: wysoka zawartość wody (ponad 90%) wspiera metabolizm i procesy detoksykacji organizmu.

Jak jeść kalarepę? Przepisy i zastosowanie

Kalarepę można wykorzystać w kuchni na wiele sposobów. Oto najpopularniejsze:

• na surowo: pokrojona w słupki lub plasterki jako chrupiąca przekąska, lub dodatek do sałatek;
• gotowana lub duszona: na parze, w zupach lub jako dodatek do dań głównych;
• pieczona: w formie zdrowych frytek z piekarnika, skropionych oliwą i przyprawami;
• liście: młode liście można dodawać do koktajli, sałatek lub przygotować z nich pesto.
• w przetworach: doskonale nadaje się do kiszenia, marynowania i jako składnik zapiekanek czy gulaszy.

Kalarepa a choroby – kto powinien uważać?

Mimo licznych zalet i cennych właściwości kalarepy, niektórzy powinni zachować ostrożność przy jej spożywaniu. Szczególną uwagę muszą zwrócić osoby z chorobami tarczycy, ponieważ zawarte w warzywie goitrogeny mogą zakłócać wchłanianie jodu, co jest kluczowe przy niedoczynności. Również osoby z cukrzycą, choć docenią niski indeks glikemiczny kalarepy, powinny kontrolować jej porcje, by unikać wahań glukozy. 

Warto też pamiętać, że u osób z zespołem jelita drażliwego (IBS) kalarepa może nasilać dolegliwości trawienne, a alergicy uczuleni na inne warzywa kapustne mogą doświadczyć reakcji krzyżowych. Dlatego przed włączeniem jej do diety w celach terapeutycznych, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Jak wybrać dobrą kalarepę?

Kupując kalarepę, wybieraj jędrne, gładkie bulwy o średnicy 5-8 cm, bez pęknięć i plam. Unikaj zbyt dużych okazów – bywają włókniste i mniej smakowite. Jeśli warzywo ma liście, powinny być świeże i intensywnie zielone. Najsmaczniejsza kalarepa to ta sezonowa – w Polsce dostępna od maja do października. Przy zakupie sprawdź, czy bulwa jest twarda, ale nie zdrewniała. To gwarancja świeżości i doskonałego smaku.

Maczfit

Maczfit to jeden z liderów w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.