Produkty odkwaszające organizm – lista produktów zasadotwórczych

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej negatywnie wpływają na pracę całego organizmu i są przyczyną różnych dolegliwości, między innymi bólu głowy, mięśni i problemów trawiennych. Aby złagodzić skutki zakwaszenia organizmu, warto wprowadzić do swojej diety produkty odkwaszające. Sprawdź, jak przeprowadzić odkwaszanie organizmu.

Zakwaszenie organizmu – przyczyny, objawy, dieta

O zakwaszeniu mówimy, gdy w organizmie dochodzi do zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.

Równowaga kwasowo-zasadowa jest jednym z mechanizmów regulujących, odpowiedzialnym za utrzymanie prawidłowego pH w organizmie. Stan równowagi oznacza, że w płynach ustrojowych zachowany jest odpowiedni stosunek kationów i anionów.

Miarą kwasowości i zasadowości płynów ustrojowych jest skala pH, która wygląda następująco:

• odczyn kwasowy – poniżej pH 7,
• odczyn obojętny – 7 (takie pH ma czysta woda),
• odczyn zasadowy – powyżej pH 7.

Każdy płyn ustrojowy w organizmie ma swoje pH, a równowaga kwasowo-zasadowa utrzymuje jego wartość na odpowiednim, stałym poziomie. Przykładowo:

• prawidłowe pH krwi zdrowego człowieka mieści się w przedziale od 7,35 do 7,45 (odczyn lekko zasadowy);
• pH moczu może wynosić od 4,5 do 8,00;
• pH soku żołądkowego wynosi 2,00 (odczyn kwaśny).

Zakwaszony organizm zmuszony jest trawić i wydalać więcej związków o odczynie kwasowym. Nadmiar kwasów, które są skutkiem ubocznym przemiany materii, wiąże się z zaburzeniem równowagi kwasowo-zasadowej i może być przyczyną wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Nadpodaż kwaśnych produktów metabolicznych może zaburzać pracę narządów (w szczególności nerek i wątroby), które biorą udział w przemianach tych związków.

Przyczyny zakwaszenia organizmu

Do zakwaszenia organizmu najczęściej prowadzą:

• zła dieta, szczególnie źle zbilansowana dieta odchudzająca – stosowanie długotrwałych głodówek i niskokalorycznych monodiet;
• szybkie tempo życia, przewlekły stres;
• używki – alkohol, nikotyna;
• brak aktywności fizycznej lub aktywność fizyczna na niskim poziomie;
• brak odpowiedniej ilości i jakości snu;
• przyjmowanie niektórych leków.

Objawy zakwaszenia organizmu

Pierwsza oznaka zakwaszenia organizmu to przewlekłe zmęczenie i towarzyszący mu szereg dolegliwości trawiennych. Poniżej znajdziesz typowe objawy zakwaszenia organizmu. Należy jednak zwrócić uwagę, że nie są one specyficzne i mogą być efektem wielu różnych zaburzeń:

• ciągłe uczucie zmęczenia, brak energii;
• nadmierna nerwowość, problemy z koncentracją;
• bóle i zawroty głowy;
• bóle stawów, mięśni, skurcze łydek;
• zajady w kącikach ust;
• problemy skórne;
• cienkie, łamliwe paznokcie;
• wypadające włosy;
• częste wzdęcia, uczucie ociężałości, bóle brzucha, biegunki, zgaga;
• osłabienie odporności, częste infekcje, ciągły katar.

Zakwaszenie organizmu – jak sobie pomóc?

Jeśli zauważysz u siebie objawy wskazujące, że możesz mieć zaburzoną równowagę kwasowo-zasadową, niezwłocznie udaj się do lekarza. Jak odkwasić organizm?

W odkwaszaniu organizmu z pewnością pomogą:

• zmiana nawyków żywieniowych;
• stosowanie diety alkalicznej – unikanie produktów zakwaszających, zwiększenie w jadłospisie produktów o odczynie zasadowym;
• wolniejsze tempo życia;
• regularna aktywność fizyczna;
• ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie używek;
• unikanie stresujących sytuacji;
• właściwe nawadnianie organizmu – najlepiej wodą mineralną średniozmineralizowaną.

Dieta alkaliczna na odkwaszanie organizmu

Dieta alkaliczna (zasadowa) to inaczej dieta odkwaszająca organizm. Podstawą odkwaszenia organizmu jest wprowadzenie do codziennej diety produktów zasadowych, przy jednoczesnym ograniczeniu produktów zakwaszających.

Jak odkwasić organizm? Sprawdź główne zasady diety alkalicznej:

• Dieta zasadowa ma na celu polepszenie stanu zdrowia i odwrócenie skutków niezdrowego trybu życia, który spowodował zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie.
• Każda dieta, również dieta przy zakwaszeniu organizmu, powinna być odpowiednio zbilansowana zarówno pod względem kaloryczności, jak i składników odżywczych. Kaloryczność diety odkwaszającej organizm należy dopasować do swojego dziennego zapotrzebowania energetycznego.
• W diecie alkalicznej kluczową rolę odgrywają produkty, które wykazują silne działanie alkalizujące. Produkty zasadowe zawierają pierwiastki, takie jak sód, magnez, potas i wapń.
• W codziennej diecie należy ograniczyć (lub całkowicie wyeliminować) produkty zakwaszające.
• Do rozpoznawania, które produkty spożywcze mają zakwaszające właściwości, używa się współczynnika PRAL.

Współczynnik PRAL (z angielskiego – Potential Renal Acid Load) to wskaźnik, który mówi, w jakim stopniu dany produkt obciąża nerki kwasami.

Aby skutecznie odkwasić organizm, w codziennej diecie należy postawić na produkty o ujemnym wskaźniku PRAL (odczyn zasadowy), natomiast wykluczyć artykuły o wskaźniku wysokim (odczyn kwasowy).

Jakie produkty spożywcze wspomagają odkwaszenie organizmu?

Jak wspomniano wyżej, najlepsze produkty odkwaszające organizm to te o odczynie zasadowym. Jeśli zmagasz się z zakwaszeniem organizmu, w Twoim jadłospisie nie może zabraknąć warzyw i owoców oraz zdrowych tłuszczów. Na odkwaszenie organizmu korzystnie wpływać mogą również niektóre napary ziołowe.

Sprawdź listę najbardziej polecanych produktów zasadotwórczych, które nie tylko neutralizują nadmiar kwasów, ale również są bardzo zdrowe i pożywne.

Zielone warzywa

Warzywa powinny stanowić podstawę każdej zrównoważonej diety. W postaci surowej dostarczają najwięcej błonnika, witamin i składników mineralnych. Jak się okazuje, niektóre warzywa korzystnie wpływają także na odkwaszanie organizmu.

Właściwości zasadotwórcze wykazują w szczególności zielone warzywa, takie jak szparagi, szpinak, brokuł, ogórek i cukinia. Na odkwaszanie organizmu korzystny wpływ ma także seler (jego pH wynosi 10). Poza tym seler jest bogatym źródłem witamin C i E oraz składników mineralnych, takich jak potas, wapń, cynk i fosfor.

Warzywa warto dodawać do każdego posiłku. Najlepiej jeść je w formie surowej lub gotowane na parze. Warto jak najczęściej jeść surówki, a także przygotowywać płynne przekąski w formie świeżo wyciskanych soków warzywnych.

Do innych warzyw dozwolonych w diecie odkwaszającej organizm należą między innymi: dynia, czosnek, cebula, kalafior, kapusta, burak, rzodkiewka, bataty i ziemniaki.

Owoce cytrusowe

Owoce to kolejny ważny składnik każdej odpowiednio zbilansowanej diety. Najlepsze produkty odkwaszające organizm z tej grupy to owoce cytrusowe, w szczególności grejpfrut i limonka.

Grejpfrut ma pH równe 8,5, co czyni go dobrym produktem zasadotwórczym. Dodatkowo grejpfrut jest bogaty w antyoksydanty, czyli związki neutralizujące szkodliwe wolne rodniki w organizmie. Właściwości odkwaszające organizm ma także limonka, która dodatkowo jest bogatym źródłem witaminy C, potasu, fosforu, wapnia i magnezu.

Mimo kwaśnego smaku do swojej diety alkalicznej warto włączyć też cytrynę. Dzień najlepiej zaczynać od szklanki ciepłej wody z cytryną – ten zabieg nie tylko korzystnie wpływa na odkwaszenie organizmu, ale również jego nawodnienie.

Inne owoce zalecane w diecie na odkwaszenie organizmu to: jabłka, brzoskwinie, kiwi, gruszki, agrest, ananas i mango.

Zdrowe tłuszcze nienasycone

W diecie odkwaszającej organizm nie może zabraknąć źródeł zdrowych tłuszczów, czyli wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega. Kwasy te znajdziesz między innymi w olejach roślinnych, tłustych rybach morskich oraz orzechach, pestkach i nasionach.

Oleje roślinne, takie jak olej lniany czy oliwa z oliwek, wykazują silne działanie alkalizujące. Na odkwaszenie organizmu szczególnie korzystny wpływ ma oliwa z oliwek uzyskana z pierwszego tłoczenia na zimno. Oliwę z oliwek warto dodawać do sałatek, gdyż wspomaga wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Poza tym jest bogatym źródłem witaminy E i obniża poziom niekorzystnego cholesterolu we krwi.

Właściwości alkalizujące wykazują również orzechy, jednak warto pamiętać, że to dość kaloryczna przekąska.

Inne produkty spożywcze dozwolone w diecie zasadowej to między innymi: pestki dyni, nasiona słonecznika, rośliny strączkowe, produkty zbożowe (kasza jaglana) oraz chude mleko i produkty mleczne.

Napary ziołowe

Ważną częścią diety zasadowej są także zioła. Najlepsze zioła odkwaszające organizm to głównie: pokrzywa, ostropest plamisty, mięta pieprzowa oraz czystek. Zioła można dodawać do ulubionych dań w formie przypraw lub przyrządzać z nich napary.

Czego unikać w diecie zasadowej? Lista produktów zakwaszających

Nieprawidłowo zbilansowana dieta to jedna z najczęstszych przyczyn pogorszenia się pracy nerek i wątroby, czyli narządów, które odgrywają kluczową rolę w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. W zdrowej, odpowiednio zbilansowanej diecie należy unikać jedzenia wysoko przetworzonego o niskiej wartości odżywczej. Osoby zmagające się z zakwaszeniem organizmu powinny zrezygnować z produktów o odczynie kwasowym lub znacznie je ograniczyć.

Do produktów zakwaszających należą:

• żywność wysoko przetworzona – dania typu instant, fast-foody;
• tłuste mięso, wędliny, konserwy – szczególnie niekorzystnie działa wieprzowina, w mniejszym stopniu szkodzą drób, ryby i owoce morza;
• białe pieczywo;
• tłusty nabiał;
• margaryny z tłuszczem utwardzonym, rafinowane oleje;
• kostki rosołowe, mieszanki przypraw;
• słodkie i słone przekąski, słodycze, wyroby cukiernicze,
• słodzone napoje gazowane, energetyki.

Podsumowując, aby odkwasić organizm, należy wdrożyć dobre nawyki żywieniowe. W pierwszej kolejności warto przyjrzeć się swojemu jadłospisowi i wprowadzić do niego świeże, zdrowe produkty.

Zwróć uwagę na to, co masz w kuchni i jak często tego używasz. Jeśli zmagasz się z objawami zakwaszenia, najwyższa pora odstawić tłuszcze zwierzęce i wprowadzić do jadłospisu oleje roślinne. W miejsce produktów z białej mąki powinny pojawić się te pełnoziarniste (pieczywo pełnoziarniste, kasza jaglana itp.). Warzywa należy dodawać do każdego posiłku, pamiętając o ich odpowiedniej obróbce. Z owoców oraz orzechów, pestek i nasion można przygotowywać pyszne i pożywne przekąski (w tym zdrowe koktajle). 

Jeśli masz wątpliwości, jak ułożyć jadłospis odkwaszający, skorzystaj z konsultacji dietetycznej. Dietetyk udzieli porad z zakresu wiedzy specjalistycznej i odpowie na wszystkie Twoje pytania dotyczące zdrowego trybu życia. 

Anna Pykosz

Absolwentka kierunku dietetyka w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Świeżo po skończeniu studiów, przekłada wiedzę teoretyczną na jej praktyczne zastosowanie. W Maczfit odpowiada za diety SLIM&FIT, OFFICE BOX i MAMI. Wielbicielka kuchni orientalnej.