Sukraloza – właściwości, zastosowania i skutki uboczne

Sukraloza, znana jako E955, to popularny zamiennik cukru w produktach typu „light” i „zero”. Ceniona za intensywną słodycz bez kalorii, budzi jednocześnie wiele pytań o wpływ na zdrowie, zwłaszcza na mikroflorę jelitową. Czy faktycznie jest bezpieczną alternatywą?

Czym jest sukraloza i jakie jest jej pochodzenie?

Sukraloza (E955) to jeden z najpopularniejszych sztucznych słodzików, który po raz pierwszy zsyntetyzowano w 1976 roku. Powstaje jako pochodna sacharozy (popularnego cukru stołowego) w procesie celowej modyfikacji chemicznej jej cząsteczki.

Właściwości sukralozy

Główne właściwości sukralozy to:

• Intensywna słodycz: jest 400-800 razy słodsza od sacharozy, dzięki czemu do słodzenia wystarczają jej minimalne ilości.
• Zerowa kaloryczność (0 kcal): organizm jej nie metabolizuje, więc nie dostarcza energii.
• Zerowy indeks glikemiczny (IG = 0): nie podnosi poziomu glukozy we krwi, co czyni ją bezpieczną dla diabetyków i osób z insulinoopornością. Więcej o indeksie glikemicznym sukralozy przeczytasz w tym artykule.
• Stabilność termiczna: w przeciwieństwie do aspartamu, nie traci słodyczy w wysokich temperaturach, dlatego nadaje się do gotowania i pieczenia.
• Dobra rozpuszczalność: łatwo rozpuszcza się w wodzie, co ułatwia jej stosowanie w napojach.
• Charakterystyczny posmak: może pozostawiać w ustach długo utrzymujący się, słodki posmak, odmienny od cukru.

Zastosowanie sukralozy w produktach spożywczych

Wyjątkowe właściwości sukralozy (E955) sprawiły, że znalazła ona szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym, zwłaszcza w produktach typu „light”, „zero” czy „bez cukru”. Trafia m.in. do:

• Napoje: gazowane i niegazowane, wody smakowe, syropy do kawy i herbaty.
• Nabiał: jogurty, serki, desery mleczne.
• Wyroby cukiernicze i słodycze: ciasta, kremy, lody, dżemy, galaretki, gumy do żucia.
• Sosy i dressingi: ketchupy i gotowe sosy.
• Żywność dla sportowców: odżywki białkowe, batony proteinowe, napoje izotoniczne.
• Farmaceutyki i suplementy: syropy i pastylki do ssania.

Potencjalne skutki uboczne sukralozy

Chociaż agencje regulacyjne uznają sukralozę za bezpieczną, jej spożycie może wywoływać pewne skutki uboczne, głównie ze strony układu pokarmowego.

Istnieje możliwy związek między regularnym spożywaniem sztucznych słodzików a ryzykiem ogólnoustrojowego stanu zapalnego, zaburzeń metabolicznych czy zmniejszonej wrażliwości na insulinę.

Bezpieczeństwo stosowania sukralozy 

Bezpieczeństwo sukralozy zostało dokładnie zbadane przez czołowe światowe organizacje (w tym amerykańską FDA i europejską EFSA). Mimo to wciąż trwają dyskusje na temat jej długofalowego wpływu na zdrowie, zwłaszcza na mikrobiom jelitowy.

Sukraloza a mikroflora jelitowa 

Kwestia wpływu sukralozy na mikroflorę jelitową jest obecnie najszerzej dyskutowana.

Wysokie dawki sukralozy mogą zaburzać równowagę mikrobioty, na przykład poprzez zmniejszenie liczby pożytecznych bakterii, takich jak Bifidobacterium czy Lactobacillus.

Sukraloza a obróbka termiczna i dopuszczalne spożycie (ADI)

Jednym z kluczowych aspektów bezpieczeństwa jest dopuszczalne dzienne spożycie (ADI), które dla sukralozy ustalono na poziomie 15 mg na kilogram masy ciała. Dla osoby ważącej 70 kg oznacza to możliwość spożycia do 1,05 g tej substancji dziennie, co jest ilością trudną do osiągnięcia przy standardowym użyciu produktów „light”. 

Choć sukraloza jest uznawana za stabilną termicznie, warto zwrócić uwagę na to, że w temperaturach przekraczających 120°C może ulegać rozkładowi. Proces ten może prowadzić do powstawania potencjalnie szkodliwych związków, takich jak chloropropanole. Dlatego, mimo jej przydatności w gotowaniu, najbezpieczniejszym zastosowaniem wydaje się być dodawanie jej do zimnych potraw, napojów czy deserów niewymagających obróbki w bardzo wysokiej temperaturze.

Maczfit

Maczfit to jeden z liderów w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.