Yerba Mate: właściwości i korzyści zdrowotne

Południowoamerykański napar z ostrokrzewu paragwajskiego kryje bogactwo składników odżywczych, rzadko spotykanych w innych napojach. Zawiera aż 196 aktywnych komponentów! Jakie są właściwości yerba mate? Scrolluj i odkrywaj!  

Skład yerba mate – co zawiera?

Yerba mate wyróżnia się bogatym składem, zawierającym blisko 200 aktywnych komponentów – znacznie więcej niż zielona herbata. Stanowi prawdziwą skarbnicę substancji odżywczych, które wspierają organizm.

• Polifenole: Silne przeciwutleniacze, w tym kwas chlorogenowy.
• Witaminy: Pełen zestaw witamin z grupy B (B1, B2, B6) oraz witaminy A, C i E, które wzmacniają odporność i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym.
• Minerały: Bogactwo składników mineralnych: magnez, potas, wapń, żelazo, cynk, fosfor i krzem.

Klasyczna yerba mate składa się z suszu (liści), patyczków i pyłu. Ich wzajemne proporcje decydują o charakterze smaku. 

Zdrowotne właściwości yerba mate

Regularne picie yerba mate przynosi wiele korzyści zdrowotnych. Przyjrzyjmy się właściwościom:

• Yerba mate wykazuje silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym i spowalniając procesy starzenia.
• Napar wspiera układ sercowo-naczyniowy, tj. pomaga obniżyć poziom cholesterolu LDL, reguluje ciśnienie krwi i może wspierać profilaktykę miażdżycy, co znacząco zmniejsza ryzyka chorób serca.
• Jest popularny wśród osób dbających o sylwetkę – i nie bez powodu. Przyspiesza metabolizm oraz spalanie tkanki tłuszczowej, a jednocześnie zmniejsza uczucie głodu, ułatwiając kontrolę apetytu. Dodatkowo poprawia wrażliwość na insulinę, co odgrywa kluczową rolę w profilaktyce cukrzycy typu 2.
• Yerba mate znana jest z naturalnych właściwości pobudzających. Zawarta w napoju kofeina działa znacznie łagodniej niż ta z kawy, zapewniając długotrwały przypływ energii bez nieprzyjemnego efektu nagłego spadku. Poprawia koncentrację, redukuje zmęczenie i wspomaga funkcje poznawcze. Dzięki temu jest idealnym towarzyszem dla osób pracujących umysłowo (przeczytaj co jeszcze dodaje energii w tym artykule).
• Dzięki bogactwu witamin i minerałów yerba mate wzmacnia układ odpornościowy, wspierając organizm w walce z infekcjami.
• Napar wspomaga również detoksykację organizmu, poprawia trawienie oraz łagodzi stres i napięcie nerwowe. 

Wszystkie te właściwości yerba mate czynią go wyjątkowym napojem zdrowotnym.

Yerba mate a układ krążenia

Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów – w tym kwasów fenolowych i flawonoidów – yerba mate chroni naczynia krwionośne przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.

Napar pomaga obniżyć poziom cholesterolu LDL („złego cholesterolu”) i hamuje jego utlenianie, co ogranicza ryzyko powstawania blaszek miażdżycowych. Związki bioaktywne w yerba mate mogą odgrywać istotną rolę w regulacji ciśnienia krwi poprzez naturalne rozszerzanie naczyń krwionośnych. Co więcej, minerały takie jak potas i magnez wspierają prawidłowy rytm oraz funkcjonowanie mięśnia sercowego.

Aby uzyskać maksymalne korzyści, warto włączyć yerba mate do zbilansowanej diety. Jednak osoby z chorobami serca lub przyjmujące leki kardiologiczne powinny skonsultować jej spożywanie z lekarzem.

Yerba mate w pielęgnacji zdrowia i urody

Yerba mate jest ceniona nie tylko jako napój pobudzający, ale także jako naturalny środek wspierający zdrowie i urodę. Wynika to z bogactwa antyoksydantów, witamin i minerałów, które działają kompleksowo na organizm. Właściwości yerba mate dla urody obejmują:

• Skóra: antyoksydanty zwalczają wolne rodniki, naturalnie spowalniając procesy starzenia. Witaminy (A, C, E, z grupy B) poprawiają elastyczność skóry i nadają jej promienisty, zdrowy blask.
• Włosy i paznokcie: minerały takie jak krzem, cynk i magnez wzmacniają strukturę włosów, zapobiegając ich łamliwości i nadmiernemu wypadaniu, a jednocześnie wzmacniają paznokcie.

Dla osób aktywnych fizycznie yerba mate staje się cennym sprzymierzeńcem. Wspiera regenerację potreningową i zwiększa wydolność organizmu. Przyspiesza usuwanie kwasu mlekowego z mięśni, co skraca czas odpoczynku i zmniejsza odczucie zmęczenia.

Jak parzyć yerba mate?

Tradycyjne parzenie yerba mate wymaga specjalnych akcesoriów:

• Matera: Naczynie, często wykonane z tykwy, ceramiki lub drewna.
• Bombilla: Metalowa rurka z sitkiem, pełniąca funkcję filtra i słomki.

Proces parzenia krok po kroku:

1. Wsyp susz do matery, delikatnie formując kopczyk przy jednej ze ścianek.
2. Wlej wodę o temperaturze 70-80°C w wolne miejsce, aby zwilżyć susz, następnie odczekaj chwilę.
3. Włóż bombillę w wilgotną część kopczyka.
4. Uzupełnij naczynie wodą, lejąc ją w to samo miejsce.

Kluczowa jest odpowiednia temperatura wody (70-80°C) – wrzątek niszczy cenne właściwości yerba mate i powoduje nadmierną gorycz. Tę samą porcję suszu można zalewać wielokrotnie, wykorzystując jej pełny potencjał.

Alternatywą jest tereré – yerba mate na zimno, szczególnie popularna w Paragwaju. Susz zalewa się zimną wodą z lodem, tworząc orzeźwiający napój idealny na upały. Zachowuje przy tym wszystkie zdrowotne właściwości yerba mate. Początkujący mogą parzyć yerba mate w zaparzaczu do herbaty lub prasie francuskiej. Choć to metody nietradycyjne, pozwalają cieszyć się napojem bez konieczności inwestowania w specjalistyczne akcesoria.

Interakcje yerba mate z lekami

Yerba mate, mimo swoich licznych korzyści, może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Odpowiadają za to głównie kofeina i inne substancje bioaktywne, które wpływają na metabolizm oraz działanie farmaceutyków. Szczególną ostrożność należy zachować przy przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny), ponieważ yerba mate może nasilać ich działanie, zwiększając ryzyko niebezpiecznych krwawień.

Potencjalne interakcje mogą wystąpić również z lekami przeciwdepresyjnymi (np. IMAO, SSRI), gdyż substancje aktywne w yerba mate mogą wpływać na równowagę neuroprzekaźników, potencjalnie zakłócając skuteczność terapii. Należy także unikać łączenia yerba mate z suplementami ziołowymi o działaniu pobudzającym (np. żeń-szeń, miłorząb japoński), gdyż może to prowadzić do nadmiernej stymulacji, niepokoju czy uporczywej bezsenności.

Szczególną ostrożność zaleca się osobom z nadciśnieniem, chorobami serca czy zaburzeniami lękowymi. Stymulujące działanie naparu może bowiem nasilać objawy tych schorzeń. W takich przypadkach konsultacja z lekarzem jest konieczna.

Nadmierne spożycie yerba mate lub indywidualna wrażliwość na kofeinę mogą prowadzić do nieprzyjemnych skutków ubocznych, takich jak:

• bezsenność,
• podrażnienie żołądka,
• bóle głowy,
• nerwowość i przyspieszone tętno.

Maczfit

Maczfit to jeden z liderów w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.