Odżywianie

Kurkuma: właściwości. Odkryj moc złotej przyprawy!

Data publikacji: 15 lipca 2025 Data aktualizacji: 4 sierpnia 2025 Czas czytania: 5 minut

kurkuma właściwości

Złocista przyprawa z Azji od wieków fascynuje swoimi cechami. Niezwykłe właściwości kurkumy są przedmiotem wielu badań naukowych. Odkryj, jakie tajemnice zdrowotne skrywa kłącze ostryżu długiego i jak wykorzystać jego potencjał dla organizmu.

Kurkuma: właściwości i wpływ na zdrowie. Poznaj działanie kurkuminy

Kurkuma, znana również jako ostryż długi, to roślina o wszechstronnym działaniu, które zawdzięcza głównie obecności kurkuminoidów. Najważniejszym z nich jest kurkumina, silny polifenol o udokumentowanych cechach przeciwzapalnych, przeciwutleniających, a także antybakteryjnych i przeciwwirusowych.

Te prozdrowotne cechy sprawiają, że szafran indyjski jest ceniony nie tylko jako przyprawa, ale również jako składnik wspierający funkcjonowanie całego organizmu, od układu odpornościowego po nerwowy. Jej regularne spożywanie może wpływać na czynniki wzrostu, hormony oraz enzymy na poziomie komórkowym.

Kurkuma – właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające

Główną siłą właściwości kurkumy jest jej zdolność do zwalczania stanów zapalnych. Kurkumina, jej aktywny składnik, potrafi hamować działanie cząsteczek, które odgrywają kluczową rolę w procesach zapalnych, takich jak czynnik jądrowy NF-kappa B. Związek ten reguluje również poziom cytokin prozapalnych, obniżając ich stężenie. Działanie to jest na tyle skuteczne, że w odpowiednich dawkach porównuje się je do niektórych leków przeciwzapalnych. Dodatkowo kurkuma i jej właściwości wykazują silne działanie antyoksydacyjne, neutralizując wolne rodniki, które przyczyniają się do rozwoju wielu chorób i przyspieszają procesy starzenia się organizmu

Kurkumina a zdrowie komórek i potencjał przeciwnowotworowy

Jakie są potencjalne przeciwnowotworowe właściwości kurkumy? Kurkumina może chronić komórkowe DNA przed uszkodzeniami, które inicjują procesy nowotworowe. Substancja ta wykazuje zdolność do hamowania angiogenezy, czyli procesu tworzenia nowych naczyń krwionośnych, które odżywiają guzy, oraz do indukowania apoptozy, czyli programowanej śmierci komórek rakowych. Wspomniane mechanizmy sprawiają, że właściwości kurkumy są analizowana jako środek wspomagający w profilaktyce oraz terapiach onkologicznych, mogąc zapobiegać przerzutom.

Wpływ kurkumy na układ sercowo-naczyniowy i cholesterol

Regularne włączanie kurkumy do diety może korzystnie oddziaływać na zdrowie serca i układu krążenia. Kurkumina przyczynia się do poprawy funkcjonowania śródbłonka, czyli wyściółki naczyń krwionośnych, co ma fundamentalne znaczenie dla regulacji ciśnienia krwi i krzepnięcia. Spożycie kurkumy może prowadzić do obniżenia poziomu tzw. złego cholesterolu LDL oraz trójglicerydów, jednocześnie wpływając na zwiększenie stężenia tzw. dobrego cholesterolu HDL. Działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne dodatkowo chroni przed rozwojem miażdżycy.

Rola kurkumy we wspieraniu układu trawiennego i wątroby

Ostryż długi jest tradycyjnie stosowany w celu łagodzenia dolegliwości trawiennych. Przyprawa ta stymuluje wydzielanie żółci, co jest kluczowe dla trawienia tłuszczów, a także wspiera pracę trzustki i żołądka poprzez pobudzanie produkcji soków trawiennych. Kurkumina działa ochronnie na wątrobę, chroniąc ją przed uszkodzeniami i stanami zapalnymi. Dzięki właściwościom rozkurczającym i regulującym przemianę materii, kurkuma może zapobiegać wzdęciom i niestrawności, przynosząc ulgę w problemach żołądkowo-jelitowych.

Właściwości kurkumy w kontekście funkcji mózgu i nastroju

Kurkuma wykazuje również działanie neuroprotekcyjne, co oznacza, że może chronić komórki nerwowe przed uszkodzeniami. Jest to istotne w kontekście chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Kurkumina ma zdolność przekraczania bariery krew-mózg, gdzie może wykazywać swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Ponadto kurkuma może wspierać zdrowie psychiczne poprzez naturalne zwiększanie poziomu neuroprzekaźników, takich jak serotonina i dopamina, co może mieć pozytywny wpływ na nastrój i łagodzić objawy depresji.

Zewnętrzne zastosowanie kurkumy dla zdrowia skóry i jamy ustnej

Prozdrowotne działanie kurkumy nie ogranicza się jedynie do jej spożywania. Ze względu na przeciwzapalne i antybakteryjne właściwości kurkumy, jest ona wykorzystywana zewnętrznie w kosmetyce i pielęgnacji. Okłady z kurkumy mogą łagodzić podrażnienia, zmiany trądzikowe, a także wspomagać gojenie się ran. W kosmetologii ceni się ją za działanie przeciwzmarszczkowe i zdolność do wyrównywania kolorytu cery. W higienie jamy ustnej kurkuma pomaga zwalczać stany zapalne dziąseł, redukować płytkę nazębną oraz łagodzić ból związany z aftami.

Wartości odżywcze kurkumy i jej przyswajalność

Sproszkowane kłącze kurkumy jest źródłem nie tylko kurkuminy, ale także witamin i minerałów. Zawiera witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B6), kwas foliowy, a także witaminy E i K. Jest również bogata w składniki mineralne, takie jak żelazo, potas, magnez, cynk i fosfor. Należy jednak pamiętać, że sama kurkumina jest słabo wchłaniana przez organizm. Aby znacząco zwiększyć jej biodostępność, zaleca się łączenie kurkumy z piperyną, substancją zawartą w czarnym pieprzu, która potrafi zwiększyć absorpcję kurkuminy.

Większość korzystnych efektów przyprawy dotyczy codziennego, umiarkowanego spożycia, natomiast silniejsze działanie (np. przeciwnowotworowe, neuroprotekcyjne) obserwuje się głównie przy suplementacji wysokimi dawkami kurkuminy, które nie są osiągalne w diecie.

Przeciwwskazania  do stosowania kurkumy

Chociaż kurkuma jest ceniona za swoje właściwości prozdrowotne, istnieją sytuacje, w których jej spożycie może być niewskazane. Przede wszystkim nie zaleca się jej osobom przyjmującym leki przeciwzakrzepowe, ponieważ kurkumina może nasilać ich działanie i zwiększać ryzyko krwawień. Ostrożność powinny zachować także osoby z kamicą żółciową lub niedrożnością dróg żółciowych – kurkuma pobudza wydzielanie żółci, co może nasilić dolegliwości. Przyprawy tej powinny unikać również kobiety w ciąży oraz osoby z chorobami wątroby i wrzodami żołądka. Przed rozpoczęciem suplementacji lub stosowaniem większych dawek warto skonsultować się z lekarzem.

Maczfit
Maczfit to jeden z liderów w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.
Szybciej, wygodniej, lepiej. Pobierz darmową aplikację Maczfit!
Aplikacja do pobrania w sklepach: