Alergia a nietolerancja pokarmowa

Obydwa schorzenia coraz częściej występują w naszym społeczeństwie. Nie tylko negatywnie wpływają one na jakość życia, ale również mogą prowadzić do rozwoju poważnych dolegliwości, czy nawet w niektórych przypadkach stanowić zagrożenie dla życia. Często pojęcia alergii oraz nietolerancji używane są zamiennie. W tym artykule postaramy się jednak wyjaśnić na czym polega różnica pomiędzy nimi.

Alergia pokarmowa to nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna organizmu, powodująca natychmiastowe występowanie różnych objawów klinicznych. Objawy zawsze przyjmują tę samą postać i zawsze występują po spożyciu uczulającego pokarmu. Najczęściej pierwszy kontakt z produktem ma charakter uczulający (dodatnie testy alergologiczno-immunologiczne), powtórny może powodować rozwój choroby alergicznej (uszkodzenia anatomiczne) i/lub zaburzenie funkcji narządu (przewodu pokarmowego, układu oddechowego czy skóry). Najbardziej typowymi objawami alergii są: kichanie, obrzęk, biegunka, zaparcia, bóle brzucha, pokrzywka i inne zmiany skórne, duszności, kaszel oraz w niektórych przypadkach wstrząs anafilaktyczny. Jest to najcięższa, zagrażająca życiu reakcja nadwrażliwości, która pojawia się w ciągu kilku, kilkudziesięciu minut po ekspozycji na czynnik uczulający.

Wyróżniamy 14 głównych alergenów, są nimi:

Zboża zawierające gluten
Dwutlenek siarki (siarczyny)
Jaja
Ryby
Orzeszki ziemne
Soja
Mleko
Orzechy
Seler
Gorczyca
Sezam
Mięczaki
Łubin
skorupiaki

W przypadku zdiagnozowania alergii na jakiś składnik diety, należy go usunąć całkowicie ze swojego jadłospisu.

Nietolerancja pokarmowa występuje znacznie częściej niż alergia. Jest to niezdolność do pełnego przetworzenia danego pokarmu. Polega na uruchomieniu przez pokarm specyficznych reakcji metabolicznych bez udziału układu odpornościowego. Objawy mogą pojawiać się nawet po kilku dniach i potrafią być niespecyficzne, często dopiero wykrywane są podczas badań. Symptomy to min.: osłabienie i zmęczenie, migreny, bóle brzucha, zaparcia, biegunki, nudności, wymioty, świąd skóry.

Nietolerancja laktozy jest głównym przykładem nieimmunologicznej reakcji na pokarm spowodowanej czynnikami enzymatycznymi. Spowodowana jest niedoborem lub brakiem enzymu laktazy, który hydrolizuje laktozę do wchłanianych cukrów prostych: glukozy i galaktozy. Innym przykładem nietolerancji może być nadwrażliwość na gluten, tzw. celiakia.

Aby zdiagnozować alergię i nietolerancję pokarmową, należy przede wszystkim zgłosić się do alergologa. Efektem takiej wizyty jest przeprowadzenie wywiadu dotyczącego okoliczności występowania określonych objawów i porównanie ich występowania ze spożywaniem konkretnych pokarmów. Dopiero po przeprowadzeniu tego wywiadu lekarz decyduje o kolejnych etapach diagnostyki.

Małgorzata Skiba

Zobacz kolejny artykuł