Acesulfam K – czy jest zdrowy?

Sięgając po napój typu „zero” lub gumę do żucia bez cukru, prawdopodobnie spożywasz acesulfam K, znany też jako E950. Ten syntetyczny słodzik jest nawet 200 razy słodszy od cukru, a przy tym nie dostarcza kalorii, dzięki czemu jest popularnym składnikiem wielu produktów. Mimo jego powszechności wciąż budzi pytania o bezpieczeństwo. Dowiedz się, jakie ma właściwości i czy masz powody do obaw.

Acesulfam K – co to jest?

Acesulfam K (E950), znany również jako acesulfam potasowy, to syntetyczny słodzik używany jako bezkaloryczny zamiennik cukru. Ten produkowany chemicznie związek jest około 200 razy słodszy od sacharozy (cukru stołowego) i nie dostarcza organizmowi żadnych kalorii.

Jego właściwości sprawiają, że jest chętnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym, często w duecie z innymi słodzikami (np. aspartamem), aby zniwelować gorzkawy posmak i uzyskać smak bardziej zbliżony do cukru. Takie połączenie pozwala uzyskać profil smakowy w produktach typu „light” i „zero”, a sam acesulfam K działa również jako wzmacniacz smaku i zapachu.

Właściwości acesulfamu K

Chemicznie, acesulfam K jest solą potasową w postaci białego, krystalicznego proszku, który dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jego główną zaletą jest wysoka stabilność termiczna: nie traci słodyczy nawet w wysokich temperaturach, co umożliwia jego stosowanie w produktach poddawanych obróbce cieplnej, jak wypieki czy dania gotowe.

Acesulfam K nie jest metabolizowany przez ludzki organizm. 

Po spożyciu zostaje szybko wchłonięty, a następnie wydalony z moczem w niezmienionej postaci. Właśnie dlatego nie dostarcza kalorii i nie wpływa na gospodarkę energetyczną. Co więcej, jego intensywna słodycz sprawia, że stosuje się go w bardzo małych ilościach, co jest dodatkową korzyścią dla producentów.

Acesulfam K a cukrzyca

Dla osób z cukrzycą acesulfam K stanowi bezpieczny zamiennik cukru, ponieważ organizm go nie metabolizuje, co sprawia, że nie podnosi on poziomu glukozy we krwi. Dzięki temu diabetycy mogą sięgać po słodkie produkty bez obaw o nagły skok glikemii.

Choć większość badań naukowych potwierdza, że acesulfam K nie stymuluje wydzielania insuliny, pojawiły się pojedyncze doniesienia o jego możliwym wpływie. Mimo to przeważająca opinia naukowa jest jednak jasna: w dawkach stosowanych w żywności substancja ta nie ma klinicznie istotnego wpływu na odpowiedź insulinową. Z tego powodu jest powszechnie stosowany w produktach dla diabetyków.

Bezpieczeństwo acesulfamu K

Bezpieczeństwo stosowania acesulfamu K zostało potwierdzone przez najważniejsze światowe i krajowe instytucje odpowiedzialne za nadzór nad żywnością. Na podstawie wieloletnich badań i analiz uznano go za składnik bezpieczny do spożycia przez ludzi. Podstawą oceny jest dopuszczalne dzienne spożycie (ADI), które dla acesulfamu K ustalono na poziomie 9 mg na kilogram masy ciała. W praktyce oznacza to, że osoba ważąca 70 kg może bezpiecznie spożyć do 630 mg tej substancji każdego dnia, co jest ilością trudną do osiągnięcia w ramach standardowej diety.

Zastosowanie acesulfamu K w produktach spożywczych

Dzięki połączeniu intensywnej słodyczy, braku kalorii i stabilności termicznej, acesulfam K (E950) znalazł zastosowanie w tysiącach produktów. Można go znaleźć między innymi w:

• Napojach – gazowanych i niegazowanych typu „zero” lub „light”, sokach, nektarach i napojach energetycznych.
• Produktach mlecznych – jogurtach, serkach, deserach mlecznych i lodach.
• Słodyczach – gumach do żucia, cukierkach, żelkach, a także w niektórych czekoladach i ciastkach.
• Produktach instant i gotowych – mieszankach do ciast, budyniach, galaretkach i płatkach śniadaniowych.
• Farmaceutykach i produktach higienicznych – syropach, tabletkach, pastach do zębów i płynach do płukania ust, gdzie jego zadaniem jest maskowanie gorzkiego smaku.

Ryzyko zdrowotne związane z acesulfamem K

Podobnie jak w przypadku innych sztucznych słodzików, wokół acesulfamu K narosły kontrowersje dotyczące jego potencjalnej rakotwórczości. Mimo to setki badań naukowych w przeważającej większości nie potwierdziły tych obaw. Po wnikliwej analizie dostępnych danych czołowe agencje, jak FDA i EFSA, nie znalazły dowodów na jego kancerogenność u ludzi, o ile jest spożywany w ramach ustalonych limitów.

Mimo to zaleca się zachowanie umiaru, zwłaszcza w diecie grup wrażliwych, takich jak kobiety w ciąży i małe dzieci. Choć acesulfam K jest oficjalnie uznawany za bezpieczny, podstawą zdrowia pozostaje zrównoważona dieta. Trwają badania nad jego długofalowym wpływem na mikrobiotę jelitową czy mechanizmy regulacji apetytu, jednak na ten moment brakuje jednoznacznych dowodów na jego szkodliwość przy spożyciu w dopuszczalnych dawkach.

Maczfit

Maczfit to jeden z liderów w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.